2701
|
|
ԺԷ. դար |
ԳՐԻՉ՝ Պօղոս:
ԹԵՐԹ՝ 388+1 (կրկն.՝ 9). չգրուած՝ 8բ, 9բ, 9դ: ՊՐԱԿ՝ 10+Ա-ԼԲx12 (Ա, ԻԸ 11, ԼԲ 9): ՆԻՒԹ՝թուղթ: ՄԵԾՈՒԹԻՒՆ՝ 30x21: ԳՐՈՒԹԻՒՆ՝երկսիւն (23x15): ԳԻՐ՝նոտրգիր (նմուշ՝ 11ա): ՏՈՂ՝ 40: ԿԱԶՄ՝դրոշմազարդմուգշագանակագոյնկաշի, միջուկը՝տախտակ, աստառը՝շերտաւորկապոյտկտաւ: ՊԱՀՊԱՆԱԿ՝Ա. (վջմ.), լուսագծերովգրոտածթուղթ:
Նմուշ 11ա
ՄԱՆՐԱՆԿԱՐՉՈՒԹԻՒՆ – ԳրիգորՏաթեւացի՝ 1բ: Կիսախորան՝ 9գ, 10ա (ուրուագծային): Լուսանցազարդ՝բուսական, թռչուն, տաճար (241ա): Զարդագիր՝հանգուցագիր, թռչնագիր: Գոյներ՝կարմիր, կապոյտ, կանաչ, դեղին, մանուշակագոյն, վարդագոյն, սեւ, ոսկի:
ՎԻՃԱԿ՝բաւարար. կազմիկաշինմաշուած, լուսանցակողերըսեւացած, թ. 9-10իմիջեւ 1 թերթընկած, գրեթէբոլորթերթերինխոնաւութեանհետքեր, թ. 152-85՝ստ. լս-ումցեցիանցքեր, թ. 347 եւ 387՝պատռուած, թ. 2, 3, 378, 379, 383-7՝եզրերըկապտաւունթղթովամրացուած:
ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹԻՒՆ
Ա. [Գրիգորի Տաթեւացւոյ Քարոզգիրք]
– 4ա-8ա Ցանկ
1. [Քարոզք յառաջին հատորէ]
Տե՛ս Ձմեռան հատոր, տպ. 1740: Ա-ՃԽԷ/չիք: ՃԽԸ/32բ-4բ (ձեռ.-ում՝ Ը.): ՃԽԹ/34բ-7բ (Թ): ՃԾ/37բ-40բ (Ժ): ՃԾԱ/40բ-3ա (ԺԱ): ՃԾԲ/43ա-5բ (ԺԲ): ՃԾԳ/45բ-8բ (ԺԳ): ՃԾԴ/48բ-51բ (ԺԴ): ՃԾԵ/51բ-4ա (ԺԵ): ՃԾԶ/54ա-6ա (ԺԶ): ՃԾԷ/56ա-8ա (ԺԷ): ՃԾԸ/58ա-60ա (ԺԸ): ՃԾԹ/60ա-1բ (ԺԹ): ՃԿ/61բ-4ա (Ի):
2. [Քարոզք յերկրորդ հատորէ]
Տե՛ս Ամառան հատոր, տպ. 1741: Ա/9գ-12ա (9գ կրկն.՝ 10ա): Բ/12ա-5բ: Գ/15բ-21բ: Դ/21բ-4բ: Ե/24բ-7բ: Զ/27բ-9ա: է/29ա-32բ: Ը/64ա-5բ (ձեռ.-ում ԻԱ): Թ/65բ-8բ (ԻԲ): Ժ/68բ-9բ (ԻԳ): ԺԱ/69բ-72բ (ԻԴ): ԺԲ/72բ-5ա (ԻԵ): ԺԳ/75ա-9բ (ԻԶ): ԺԴ/79բ-80բ (ԻԷ): ԺԵ/80բ-1բ (ԻԸ): ԺԶ/81բ-3բ (ԻԹ): ԺԷ/83բ-6ա (Լ): ԺԸ/86ա-8ա (ԼԱ): ԺԹ/88ա-90ա (ԼԲ): Ի/90ա-2ա (ԼԳ): ԻԱ/92ա-3բ (ԼԴ): ԻԲ/93բ-4բ (ԼԵ): ԻԳ/94բ-7ա (ԼԶ): ԻԴ/97ա-100ա (ԼԷ): ԻԵ/100ա-1բ (ԼԸ): ԻԶ/102ա-4ա (ԼԹ): ԻԷ/104ա-6բ (Խ. թերի) «...զի որչափ սիրես զանձն քո, նովին չափովն հաւասար» (շար. ԻԸ): ԻԸ/106բ-8բ (առանց խորագրի եւ գլխահամարի, սկզբից թերի՝ «Արդարութիւն բնականապէս ոչ ամենեւին բարի է եւ ոչ ամենեւին չար...»): ԻԹ/108բ-9բ (ԽԱ): Լ/109բ-11ա (ԽԲ): ԼԱ/111ա-2բ (ԽԳ): ԼԲ/112բ-5ա (ԽԴ): ԼԳ/115ա-7ա (ԽԵ): ԼԴ/117ա-9ա (ԽԶ): ԼԵ/119ա-21ա (ԽԷ): ԼԶ/121ա-3բ (ԽԸ): ԼԷ/123բ-5բ (ԽԹ): ԼԸ/125բ-8բ (Ծ): ԼԹ/128բ-30ա (ԾԱ): Խ/130ա-2բ (ԾԲ): ԽԱ/132բ-4բ (ԾԳ): ԽԲ-ԽԳ/չիք: ԽԴ/134բ-7ա (ԾԴ): ԽԵ/137ա-8բ (ԾԵ): ԽԶ/138բ-41բ (ԾԶ): ԽԷ/141բ-4ա (ԾԷ): ԽԸ/144ա-6ա (ԾԸ): ԽԹ/146ա-7ա (ԾԹ): Ծ/147աբ (Կ): ԾԱ/147բ-8ա (ԿԱ): ԾԲ/148ա-9ա (ԿԲ): ԾԳ/149ա-50բ (ԿԳ): ԾԴ/150բ-3ա (ԿԴ): ԾԵ/153ա-4բ (ԿԵ): ԾԶ/154բ-5բ (ԿԶ): ԾԷ/156ա-8ա (ԿԷ): ԾԸ/158ա-60բ (ԿԸ): ԾԹ/160բ-1բ (ԿԹ): Կ/161բ (Հ) (թերի՝ «այլ ծիծաղիլն անմտութիւն է եւ աւելորդ: Զի այսպէս սահմանեն զծաղրն. գրեա» (չի շար.): ԿԱ/161բ-4ա (ՀԲ): ԿԲ/164ա-7ա (ՀԳ): ԿԳ/167ա-70ա (ՀԴ): ԿԴ/170ա-2բ (ՀԵ): ԿԵ/172բ-4ա (ՀԶ): ԿԶ/174ա-5բ (ՀԷ): ԿԷ/175բ-8ա (ՀԸ): ԿԸ/178ա-9բ (ՀԹ): ԿԹ/179բ-81ա (Ձ): Հ/181բ-3ա (ՁԱ): ՀԱ/183ա-5ա (ՁԲ): ՀԲ/185ա-7բ (ՁԳ): ՀԳ/187բ-8բ (ՁԴ): ՀԴ/188բ-93ա (ՁԵ): ՀԵ/193ա-4բ (ՁԶ): ՀԶ/194բ-7ա (ՁԷ): ՀԷ/197ա-8բ (ՁԸ): ՀԸ/198բ-201ա (ՁԹ): ՀԹ/201ա-3ա (Ղ): Ձ/203ա-7ա (ՂԱ): ՁԱ/207ա-9բ (ՂԲ): ՁԲ/209բ-12բ (ՂԳ): ՁԳ/212բ-4ա (ՂԴ): ՁԴ/214ա-6բ (ՂԵ): ՁԵ/216բ-8բ (ՂԶ): ՁԶ/218բ-9ա (ՂԷ): ՁԷ/219ա-21ա (ՂԸ): ՁԸ/221ա-2ա (ՂԹ): ՁԹ/222ա-3ա (Ճ): Ղ/223ա-4ա (ՃԱ): ՂԱ/224աբ (ՃԲ): ՂԲ/224բ-5բ (ՃԳ): ՂԳ/225բ-6ա (ՃԴ): ՂԴ/227ա-8բ (ՃԶ): ՂԵ/228բ-9բ (ՃԷ): ՂԶ/229բ-31բ (ՃԸ): ՂԷ/231բ-3բ (ՃԹ): ՂԸ/233բ-6բ (ՃԺ): ՂԹ/236բ-8բ (ՃԾԱ): Ճ/238բ-41ա (ՃԺԲ): ՃԱ/241ա-2ա (ՃԺԳ): ՃԲ/242ա-4բ (ՃԺԴ): ՃԳ/244բ-6ա (ՃԺԵ): ՃԴ/246ա-9ա (ՃԺԶ): ՃԵ/249ա-51բ (ՃԺԷ): ՃԶ/251բ-4ա (ՃԺԸ): ՃԷ/254ա-7ա (ՃԻ): ՃԸ/257ա-9ա (ՃԻԱ): ՃԹ/259ա-60բ, 61բ-2ա (ՃԻԲ): ՃԺ/262ա-4ա (ՃԻԳ): ՃԺԱ/264ա-6ա (ՃԻԴ): ՃԺԲ/266ա-7բ (ՃԻԵ): ՃԺԳ/267բ-9ա (ՃԻԶ): ՃԺԴ/269ա-70բ (ՃԻԷ): ՃԺԵ/270բ-2բ (ՃԻԸ): ՃԺԶ/272բ-6ա (ՃԻԹ): ՃԺԷ/276ա-8ա (ՃԼ): ՃԺԸ/278բ-80ա (ՃԼԱ): ՃԺԹ/280ա-1բ (ՃԼԲ): ՃԻ/281բ-4ա (ՃԼԳ): ՃԻԱ/284ա-6ա (ՃԼԴ): ՃԻԲ/286ա-8բ (ՃԼԵ): ՃԻԳ/288բ-9բ (ՃԼԶ): ՃԻԴ/289բ-92ա: ՃԻԵ/292ա-3բ (ՃԼԷ): ՃԻԶ/293բ-6ա (ՃԼԸ): ՃԻԷ/296ա-8բ (ՃԼԹ): ՃԻԸ/298բ-302ա (ՃԽ): ՃԻԹ/302ա-5ա (ՃԽԱ): ՃԼ/305բ-9բ (ՃԽԲ) ՃԼԱ/309բ-12բ (ՃԽԳ): ՃԼԲ/312բ-5բ (ՃԽԴ): ՃԼԳ/315բ-7ա (ՃԽԵ): ՃԼԴ/317ա-9բ (ՃԽԶ): ՃԼԵ/319բ-22բ (ՃԽԷ): ՃԼԶ/322բ-4բ (ՃԽԸ): ՃԼԷ/324բ-6բ (ՃԽԹ): ՃԼԸ/326բ-8բ (ՃԾ): ՃԼԹ/328բ-9բ (ՃԾԱ): ՃԽ/329բ-31ա (ՃԾԲ): ՃԽԱ/331ա-3բ (ՃԾԴ): ՃԽԲ/333բ-5ա (ՃԾԵ): ՃԽԳ/335բ-7բ (ՃԾԶ): ՃԽԴ/337բ-9ա: ՃԽԵ/339ա-42ա: ՃԽԶ/342ա-7ա (ՃԾԸ): ՃԽԷ/347ա-8բ (ՃԿ): ՃԽԸ/348բ-50ա (ՃԿԱ): ՃԽԹ/350ա-1ա (ՃԿԲ): ՃԾ/351ա-2ա (ՃԿԳ): ՃԾԱ/352աբ (ՃԿԴ): ՃԾԲ/352բ-4բ (ՃԿԵ): ՃԾԳ/354բ-6ա (ՃԿԶ): ՃԾԴ/356ա-7ա (ՃԿԷ): ՃԾԵ/357աբ (ՃԿԸ): ՃԾԶ/357բ-8բ (ՃԿԹ): ՃԾԷ/358բ (ՃՀ): ՃԾԸ/358բ-9ա (ՃՀԱ): ՃԾԸ(կրկն.)/359ա (ՃՀԲ): ՃԾԹ/359ա-60ա (ՃՀԳ): ՃԿ/360աբ (ՃՀԴ): ՃԿԱ/360բ-1ա (ՃՀԵ): ՃԿԲ/361աբ (ՃՀԶ): ՃԿԳ/361բ-2ա (ՃՀԸ): ՃԿԴ/362ա-4ա (ՃՀԹ): ՃԿԵ/364ա-70ա (ՃՁ): ՃԿԶ/370ա-2ա (ՃՁԱ): ՃԿԷ/372ա-4բ (ՃՁԲ): ՃԿԸ/374բ-7բ (ՃՁԳ): ՃԿԹ/377բ-9ա (ՃՁԴ): ՃԿՀ/379ա-81ա (ՃՁԵ): ՃՀԱ/381ա-3բ, 384աբ (ՃՁԶ): ՃՀԲ-ՃՁԷ/չիք: ՃՁԸ(Յիշատակարան)/383բ-4ա:
3.[Քարոզ արտաքոյ Ա. եւ Բ. հատորաց]
226աբ (ՃԵ.) Նորին քարոզ վասն արտասուաց, ի բան՝ Արտասուք վասն մեղաց... ի հանդերձեալ կեանսն:
Ծնթ. Քարոզների գլխահամարները խառն, մեծ մասի սկսուածքները չգրուած, միայն ուրուագծային: Լուսանցներում յետագայի յաւելումներ:
Բ. ՅԱՒԵԼԱԳՐՈՒԹԻՒՆՔ, ԺԸ. դար
1. (Ա. ձեռք) 2բ-3բ, 4աբ (ստ. լս.) [Արիստոտէլի իմաստասիրի Յաղագս առաքինութեան առ Աղէքսանդրոս թագաւորն] – Գովելի են գեղեցիկ, պարսաւելի գարշելիք... որք ի պարսաւելեացն (տե՛ս ձեռ. 20, 2ա-4բ):
2. 4բ-5ա (ստ. լս.) [Յաղագս Արիստոտէլի] – Արիստոտէլ ստագիրացի էր... անուանեալ ի նմանէ:
3. (Բ. ձեռք) 8բ-9ա Յաղագս սկզբնական մեղացն ըստ իրին – Արդ, թէպէտ հոգին ոչ լինի... զոր պաշտիմք ունել:
4. (Գ. ձեռք) 385աբ Յաղագս աստուածային անուանցն Աստուծոյ – Անուն, որ ասի Աստուծոյ... այլ ոչ ստեղ[ծ]օղն:
5. 385բ-6բ Յաղագս եռակին ներգործութան – Հոգի ասի ըստ այնմ... որով է կցորդ աստուածութիւնն:
6. 386բ-7ա Յաղագս բաժանման պարունակաց – Արարածք մարմնաւոր աշխարհի բովանդակ... եւ ԳՃՀԵ. (375) մղոն:
7. 387ա-8բ Յաղագս բնութեան մարմնոյ – Մարդն յունարէն գոչի աթրօպօս... ծկտումն բնութեան:
8. 388բ Յաղագս գոյլ աստուածաին բնութեան. թէ է Աստուած – Արդ, թէ է Աստուած... առաջէն անհունսն հասարակութեան /// (թափուած):
9. (Դ. ձեռք) 1ա Նախ տեսութիւն Աստուծոյ, Բ. խօսակցութիւն... ի մէջ խա///:
10. (Ե. ձեռք) 9ա Եզեկիէլի տեսիլ չորեքկերբն – Եւ իմանալ է զմարդն... տեսանեն լուսաւորեալ գիտութեամբ:
11. 227ա, 260բ-1ա Գիր գրեալք ներքոյ եւ արտաքոյ, ասեմ զխորհուրդ կամացն Աստուծոյ եւ կնքեալ եօթն կնքօվ... չարչարանեաց նոցին ելանել: |260բ| Յոհանո յայտնութիւն. Է. կնքոյ լուծումն եւ տե՛ս յաջոյ ձեռին... յԷ. կնքոյն վասն Քրիստոսի գալստեանն է:
12. 316ա (ստ. լս.) Զի՞նչ ցուցանէ ընդ ոտիւք նորա, զի յատկութիւն ունի լուսինն փոփոխման... մարմինն զարդարեալ է ամենայն առաքինութեամբ:
13. (Զ. ձեռք) 383բ-4ա (ստ. լս.) [Հարցմունք եւ պատասխանիք] – Հարցումն Ա. Աստուծոյ զի՞նչ ասէ առաքեալ Պօղոս... եւ ոչ ի հող լուծանի:
14. 384բ Հաճոյ լինէր քեզ, թէ լինէիր գեղեցիկ որպէս զԱպիսողոմ... որ է վերին արքայութիւն:
15. 384բ [Անուանք Ժ. թագաւորաց] – Եւ ի մեկնութիւն Ծննդոց Ա. ասէ Բերեսիթոս, թէ Ժ. թագաւորք տիրեսցեն ի սկզբան... որ է առաջին եւ վերջին:
16. 33ա (ստ. լս.) Զի յորժամ պատերազմաւ ոք կամին առնել զանառիկ... եւ այսպէս բերդ երկնից արքայութեանն առաքեալ եղեւ:
17. (Է. ձեռք) 346բ-8ա (ստ. լս.) Վասն որոյ ողորմութիւն արար Աստուած... եւ զմիտս հաստատէ Քրիստոս:
ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ ԳՐՉՈՒԹԵԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԻ
315բ Զմեղսաներկ Պաւղոս գրիչս աղաչեմ, ո՛վ սուրբ հանդիպողք, յիշել ի Տէր:
324բ Զմեղացեալ գծողս՝ Պողոս, սպասաւոր բանի, աղաչեմ յիշել ի բարի մասին:
ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ ՅԵՏԱԳԱՅԻ
1. 227ա (ԺԸ. դ., նոտրգիր) Ես՝ մելիք Աթի որդի տէր Եսայիս, իմ կամօք ծախեցի Դադեւացին՝ այս Քարոզգիրքս, այլեւ հասարակ միայբանօքս երկոյ թումանի, Բ. թումանի ծախեցիք<իք> այս Քարոզգիրս ի վերայ Գետայշենեցի հապեղացոյ սարգաւաք Ղազարին վերայ, թէ (ջնջած՝ «ոբետոյ առաջ գավանէն»): Ես՝ Թիփլիզեցի պարոն Պէճանս վկայ: Ես՝ տէր Վարթանս, գիրս գիրեցի, Տէր Եսայի հրայմանաւն վկայեմ առաջի Աստուծոյ յայտնութեանն եօթն կնքոյ:
2. 260բ (ԺԸ. դ., նոտրգիր) Շնորհօք եւ ողորմութեամբ բարեախնամօղին Աստուծոյ, ես՝ տէր Ղազարս, եւ Յարութիւն, մեր հալալ ընչիւքն ստացանք զայս հոգիազարդ Քարոզգիրքս, կամակար մտօքն յօժարութեամբ տուաք կրօնաւոր սարկաւաքՂազարին՝ ի վայելումն ընթեռնլոյ եւ յիշատակ մեզ եւ ծնօղաց մերոց:
3. 9գ (1839 թ., նոտրգիր,). Տէր Դանիելին է այս Տաթեւացիս. ՌՄՁԸ. (1839):
4. 2ա (1874 թ., շղագիր) Զայս ձեռագիր Տաթեւացի ընծայեցի ի մատենադարանին Սրբոյ ԱթոռոյնԷջմիածնի, ի 1874 ամի 14ն հոկտեմբերի: Ի Սուրբ Էջմիածին: Յարութիւն Տէր-Մարտիրոսեան Տէր-Դանիելեանց Գանձակեցի:
ՆՇՈՒՄ՝կազմի մէջքի պիտակին՝ «Գրիգորի Տաթեւացոյ Քարոզգիրք, երկրորդ հատոր, 2»,1ա՝ «301, 2701», «ԺԷ., Մ[եսրոպ] եպ[իսկոպո]ս»:
ԳՐՉԱՓՈՐՁ՝1ա՝ «Արարիչ, բարեբաղտութիւն, բարետիպութիւն, բարեկերպու, Արարիչ բարեգթած, դատաւոր երկնաւոր, Զօրութիւն,էութիւն ընդ Հօր, թագաւոր առա/// ի յԱստուծոյ. խաչեալ, ծնունդ կմա///», 28բ՝ «Հոգեոր սիրելիդլ», 35ա՝ «Ես անարժան եւ ա», 236բ՝ «Այս մելիքի որդի Առուստամս գրեցի, գ... այս Առուստամս գրեցի», Պհպ. Աա՝ «իմ սիրելի եղբայր զՄա/// (ջնջուած)... մարդն տարածեալ մարմնով ի վերայ աշխարհի, ասացեալ օվ եանէլի», Պհպ. Աբ՝ «Ամենայն անձն, որ առ աստուածայինսն խոկայ, աստուածակոյս է, իսկ որ ոչն՝ խոզաց: Յոյժ կարեւոր համարեցայ ես զբան իմաստնոյն, որ ասէ մի՛ արգելուք զդոսա զի: Այս են կամքն իմ, զի ընդ յերեւմանն, Աստուած հարցն մերոց», զանազան տառեր:
ՆԿԱՐԱՓՈՐՁ՝ 1ա, 87բ՝ ծաղիկ, Պահպանակ Աբ՝ բուսական, թռչուն, 90ա՝ գծեր, 208բ՝ թռչուն:
2702
|
|
ԺԹ. դար |
ԹԵՐԹ՝ 328. չգրուած՝ 1ա-4ա, 320բ-8բ: ՊՐԱԿ՝Ա-ԼԴx10 (Ա 11, Գ, Է, ԻԸ, ԼԳ 8, Դ, Ը, Ժ, ԺԲ, ԼԴ 9): ՆԻՒԹ՝թուղթ. լուսագծերովեւլուսադրոշմով՝ծաղկային. «Giovanni Battista Ghiglietty»: ՄԵԾՈՒԹԻՒՆ՝ 26,7x19,5: ԳՐՈՒԹԻՒՆ՝միասիւն (20x12.2): ԳԻՐ՝նոտրգիր (նմուշ՝ 39ա): ՏՈՂ՝ 32-4: ԿԱԶՄ՝դրոշմազարդբացշագանակագոյնկաշի, միջուկը՝ստուարաթուղթ, աստառը՝վարդագոյնեւսպիտակծաղկաթուղթ. լուսանցակողերը՝կապոյտթանաքովցայտկէն: ՊԱՀՊԱՆԱԿ՝Ա+Բ՝չգրուածթուղթ, մասնկազմաստառի:
Նմուշ 39ա
ՄԱՆՐԱՆԿԱՐՉՈՒԹԻՒՆ–Համբարձում՝ 4բ: Լս-ային՝ՅարուցեալՅիսուս՝ 234բ: Ճակատազարդ՝ 5ա (ծաղկային, մէջտեղը՝խաչ): Լուսանցազարդ՝բուսական: Զարդագիր՝հանգուցագիր, թռչնագիր, հրեշտակ: Գոյներ՝կարմիր, կապոյտ, կանաչ, դեղին, ոսկի, նարնջի, վարդագոյն, շագանակագոյն, սեւ, սպիտակ:
ՎԻՃԱԿ՝բաւարար. կազմիկաշինտեղ-տեղքերծուած, վրան՝սեւթանաքաբծեր, Ա. փեղկիստորինեզրիկաշինմաշուած, թ. 134-88, 328, Պհպ. Բ.՝խոնաւութեան, թ. 5՝ձէթի, թ. 304, 312՝վարդագոյնթանաքիհետքեր:
ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹԻՒՆ
Ա. [Քարոզ տարեկան, արարեալ Պետրոսի վրդ. Նախիջեւանցւոյ Աղամալեան, ի փառս եւ ի պատիւ տնօրէնութեան Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի եւ ի յօգուտ մանկանց եկեղեցւոյ. ի հայրապետութեան տեառն Սիմէօնի սրբազան եւ աստուածաբան կաթողիկոսին ամենայն Հայոց, յամի Տեառն 1771ին եւ ի թուականութեանս մերում ՌՄԻ. (1771)]
Տե՛ս ձեռ. 174, 38ա-195ա: ա/չիք: բ/5ա-6ա: գ/6բ-9բ: դ/9բ-10բ: ե/11ա-22ա: զ/22ա-32բ: է/32բ-48բ: ը/49ա-52բ: թ/53ա-7բ: ժ/82բ-91ա: ժա/64բ-78բ: ժբ/57բ-64բ: ժգ/80բ-2ա: ժդ/78բ-80բ: ժե/91ա-101բ: ժզ/102ա-23ա: ժէ/123ա-42բ: ժը/143ա-5ա: ժթ/145բ-62ա: ի/162բ-8ա: իա/168բ-83բ: իբ/183բ-7բ: իթ/187բ-94բ: իդ/194բ-8ա: իե/198ա-202ա: իզ/202ա-5բ: իէ/205բ-12ա: իը/212բ-30բ: իգ/231ա-4ա: լ/234բ-44ա: լա/244ա-8ա: լբ/248ա-51բ: լգ/251բ-3ա: լդ/253բ-5ա: լե/255ա-8բ: լզ/258բ-64ա: լէ/264ա-8բ: լը/268բ-80բ: լթ/281ա-3բ: Ցանկ/չիք:
Բ. [Քարոզք Պետրոսի վրդ. Աղամալեան]
Տե՛ս ձեռ. 174, 198ա-218բ: ա/չիք: բ/290բ-3ա: գ/293ա-7ա: դ/297ա-9ա: ե/299ա-301բ: զ/301բ-4ա: է/304ա-8ա: ը/308ա-11ա: թ/311ա-4ա: ժ/314ա-6բ: ժա/316բ-9ա:
Ունի նաեւ.
ա. 283բ-90բ Քարոզ ի բանն Յայտնութեան, որ ասէ. «Յիշեա՛ ուստի անկարն եւ ապաշխարեա՛ եւ զառաջինն գործն գործեա՛, ապա թէ ոչ՝ գամ վաղվաղակի» – Յորժամ բարեգութ եւ մարդասէրն Աստուած... տացէ ձեզ Տէր Աստուած զնոյն զգաստութեան հոգին:
բ. 319ա Առ հաղորդութիւն – Օձն ջամբեաց զանհամբեր պտուղն... Աստուած ընթրիս, մաքրիչ կայծակն:
գ. 319բ-20ա Քարոզ համառօտ ի բանն. թէ Բանն մարմին եղեւ. եւ այլն – Մեծ է զօրութիւն սիրոյն... ի մտի ընդարձակ խօսիլ. ամէն:
Ծնթ. Լս-ներում. ունի բացթողումների եւ աւետարանական մէջբերումների համարների լրացումներ:
ՆՇՈՒՄ՝ կազմի մէջքի պիտակին՝ «Պետրոս վարդ. Բերդումեան, Քարոզգիրք պատկերազարդ», Ա. փեղկին՝ «370000099», 1ա՝ «Հմր 40, 31», «310, 2702», «ԺԹ., Մ[եսրոպ] եպ[իսկոպո]ս»:
ԿՆՔԱԴՐՈՇՄ՝ 1ա սեւով բոլորակի մէջ թագապսակ զինանշան, եզերագծով՝«Печ. Ахалцыхской градской полиции»:
2703
|
|
ԺԹ. դար |
ԳՐԻՉ՝ հեղինակը:
ԹԵՐԹ՝ 105: ՊՐԱԿ՝ 1-10x12 (1՝ 8, 3՝ 7, 10՝ 6): ՆԻՒԹ՝ թուղթ: ՄԵԾՈՒԹԻՒՆ՝ 26x21: ԳՐՈՒԹԻՒՆ՝ միասիւն (22x14-6): ԳԻՐ՝ շղագիր (նմուշ՝ 15ա): ՏՈՂ՝ 27-30: ԿԱԶՄ՝ ծաղկաթուղթ (կանաչ հէնքի վրայ զարդագծեր) մէջքը՝ սեւ կաշի, միջուկը՝ ստուարաթուղթ, աստառը՝ թուղթ: ՊԱՀՊԱՆԱԿ՝ Ա+Բ՝ չգրուած սպիտակ թուղթ, մասն կազմաստառի:
Նմուշ 15ա
ՎԻՃԱԿ՝ բաւարար. կազմի մէջքը եւ եզրերը մաշուած, թ. 14՝ պատռուած, 19բ, 39բ՝ թանաքի հետքեր:
ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹԻՒՆ
Աստուածաբանութիւն տեսական, ըստ ուղղափառ վարդապետութեան Հայաստանեայց եկեղեցւոյ. համառօտեալ ի պէտս ձեռնադրելեաց:
1. 1ա-12ա Ներածութիւն
ա. 1աբ Ա. Սահման աստուածաբանութեան – Հարցումն. Զի՞նչ է Աստուածաբանութիւն: Պատասխանի. Աստուածաբանութիւն ըստ նշանակութեան բառին... որ յաղագս Աստուծոյ եւ աստուածապաշտութեան:
բ. 1բ-2ա Բ. Առարկայ Աստուածաբանութեան – Հարցումն. Զի՞նչ է առարկայն... Պատասխանի. Էական առարկայ... ստեղծուածք են գերագոյն Էակի միոյ, որ է Աստուած:
գ. 2աբ Գ. Կրաւն եւ աստուածպաշտութիւն – Հարցումն Զիա՞րդ անուանի... Պատասխանի. Կրօն կամ աստուածպաշտութիւն... ըստ առաջնորդելոյ կամ վկայութեան տիեզերական եկեղեցւոյ:
դ. 3ա Դ. Նպատակ Աստուածաբանութեան – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ... Պատասխանի. Նպատակն որոյ... այնու զփրկումն անձանց եւ այլոց:
ե. 3ա-9ա Ե.Հիմունք Աստուածաբանութեան – Հարցումն. Ո՞յք են հիմունք... Պատասխանի. Առաջին եւ գլխաւոր... ըստ օրինակի Աստուածաշունչ մատեանին անսխալ է եւ անմոլար:
զ. 9աբ Զ. Զօրութիւն մարդկեղէն մտաց կամ բանականութեան յաստուածաբանական խնդիրս – Հարցումն. Որքա՞ն իցէ... Պատասխանի. Մարդկեղէն միտք... ընդդէմ անհաւատութեան եւ պէսպէս մոլորութեանց:
է. 9բ-11ա Է. Յարգ եւ պիտանութիւն աստուածաբանութեան – Հարցումն. Յորում իմիք իցէ... Պատասխանի. Աստուածաբանութիւն յարդի... ի յանդիմանիլ զմոլորութիւնս նոցին:
ը. 11ա Ը. Ոճ ուսմանաստուածաբանութեան – Հարցումն. Ո՞ր իցէ լաւագոյն... Պատասխանի. Կրկին ո՞ք են... յարդարել եւ զվարս իւրեանց:
թ. 11ա-2ա Թ. Կարեւոր զգուշութիւնք ուսանելեաց աստուածաբանութեան – Հարցումն. Յորո՞ց պակասութեանց առաւելապէս... է փառաւորութիւն անուանն Աստուծոյ:
2. 12բ-3բ Աստուածաբանութիւն տեսական: Նախագիտելիք – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ... Պատասխանի. Աստուածաբանութիւն տեսական... բ. Յաղագս աստուածային տնտեսութեան:
3. 13բ-27բ Մասն Ա. Բովանդակութիւն եւ բաժանումն տեսական աստուածաբանութեան
Հարցումն. Զի՞նչ ինչ բովանդակիցէ... Պատասխանի. Յառաջնում մասին տեսական աստուածաբանութեան... 2. Յուսումն յաղագս երից անձանց ամենասուրբ Երրորդութեան:
ա. 13բ-21ա Հատուած Ա. Յաղագս միոյն Աստուծոյ ըստ էութեան – Հարցումն. Ո՞ր իցէ առաջին... Պատասխանի. Առաջին եւ հիմնական... բազմապատիկ վկայութիւնք Հին եւ Նոր Կտակարանաց:
բ. 21ա-7բ Հատուած երկրորդ. Յաղագս խորհրդոյ ամենասուրբ Երրորդութեան – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ... Պատասխանի Խորհուրդն ամենասուրբ... անձնաւորութեան նորա:
4. 28ա-105բ Աստուածաբանութիւն տեսական. Մասն Բ. – Հարցումն. Զի՞նչ ինչ բովանդակիցի... Պատասխանի Յետ ուսանելոյ... յաղագս մարդոյ առանձինն:
ա. 28ա-36բ Հատուած առաջին. Յաղագս տիեզերաց առհասարակ – Հարցումն. Որպիսի՞ խնդիրք... Պատասխանի. Երկոքին սոքա... զամենայն ինչ զմարդոյ զանցեալն եւ զապագայն:
բ. 36բ-43բ Հատուած երկրորդ. Յաղագս հրեշտակաց – Հարցումն. Զի՞նչ իցեն... Պատասխանի. Անունս հրեշտակ... նզովեն զկախարդս իբրեւ զհերետիկոսս:
գ. 43բ-105բ Հատուած երրորդ. Յաղագս մարդոյ – Հարցումն. Քանի՞ են վիճակք... Պատասխանի. Երեք աւր ի ստեղծմանէ... ապականութիւն մարդկային ազգի անկմամբ նախամարդոյն:
1.43բ-5ա Ա. Ծագումն եւ բնութիւն մարդոյ – Հարցումն. Զիա՞րդ լեալ իցէ... Պատասխանի. Պատմէ աստուածայինն Մովսէս... որ յերեսս երկրի (Գործ. ԺԵ. 26):
2. 45ա-6բ Բ.Առաջին ուխտ Աստուծոյ ընդ մարդկան – Հարցումն. Զի՞նչ էր նպատակ... Պատասխան. Գերագոյն նպատակ... ոչ կարէին նոյնպէս զուարճանալ սուրբ զուարճութեամբ:
3.46բ-8բ Գ. Անկումն մարդոյ – Հարցումն. Զիա՞րդ կարելի եղեւ... Պատասխանի. Երջանկութիւն նախաստեղծիցն... մատնիլ ի մահ եւ ի կորուստ յաւիտենական:
4. 48բ-50ա Դ. Ապականութիւն մարդկային ազգի մեղօք նախաստեղծիցն կամ սկզբնական մեղք – Հարցումն. Զո՞ր վնաս կրիցեն... Պատասխանի. Ողբալի հետեւանք... եւ ի վախճան ամենայնի մահուամբ:
5. 50ա-3ա Մնացորդք բարւոյ – Հարցումն. Սկզբնական մեղօք չթողաւ ի մարդումս... Պատասխանի. Մարդկայինս բնութիւն... եւ նստաւ ընդ աջմէ Աստուծոյ (Մարկ., ԺԶ. 19):
6. 53ա-63ա Ա. Յաղագս պատրաստութեան մարդկային ազգի առ խորհուրդն փրկութեան – Հարցումն. Կարեւո՞ր է պատրաստութիւն... Պատասխանի. Այո՛, փրկիչն երեւեցաւ յաշխարհի...
7. 63ա-72ա Բ. Աստուածայրական ներգործութիւնք – Այսպէս կոչին ոչ առանձինն որպիսի եւ իցէ...
8. 72բ-8բ Գ. Յաղագս կատարման խորհրդոյ փրկագործութեան մարդկայինս ազգի – Հարցումն. Զիա՞րդ եղեւ կատարումն... Պ[ատասխանի]. Կատարումն փրկութեան... մինչեւ ցհասարակաց յարութիւն:
9. 78բ-105բ Դ. Յաղագս անընդհատ լինելոյ խորհրդոյ փրկագործութեան յարքայութեանն Աստուծոյ կամ յաղագս զինուորեալ եկեղեցւոյ – Հարցումն. Զի՞նչ է զինուորեալ եկեղեցի... մինչեւ ցհասարակաց յարութիւն:
Ծնթ. «Հարցումն» եւ «Պատասխանի» բառերը համառօտագրուած են՝ «Հ» եւ «Պ»:
ՆՇՈՒՄ՝ Աա «Աստուածաբանութիւն տեսական՝ ի պէտս ձեռնադրելեաց՝ Գաբրիէլ եպիսկոպոսի Այվազեան», կազմի մէջքի պիտակին՝ «Գաբրիէլ եպս. Այվազեան», Պհպ. Աա՝ «352, 2703», 1ա՝ «105 թերթ», 105բ՝ «հարիւր հինգ թերթ»:
2704
|
|
ԺԹ. դար |
ԳՐԻՉ՝ հեղինակը:
ԹԵՐԹ՝ 56 (էջակալուած՝ 1-110). չգրուած՝ 14բ-5ա, 56աբ: ՊՐԱԿ՝ 1-5x12 (5՝ 8): ՆԻՒԹ՝ թուղթ: ՄԵԾՈՒԹԻՒՆ՝ 26.8x20.5: ԳՐՈՒԹԻՒՆ՝ միասիւն (24x12.5): ԳԻՐ՝ շղագիր (նմուշ՝ 1ա): ՏՈՂ՝ 30: ԿԱԶՄ՝ ծաղկաթուղթ (կանաչ հէնքի վրայ զարդագծեր), մէջքը՝ սեւ կաշի, միջուկը՝ ստուարաթուղթ, աստառը՝ թուղթ: ՊԱՀՊԱՆԱԿ՝ Ա+Բ՝ չգրուած սպիտակ թուղթ, մասն կազմաստառի:
Նմուշ 1ա
ՎԻՃԱԿ՝ բաւարար. կազմը մաշուած, ծաղկաթուղթը տեղ-տեղ քերծուած-պոկուած, միջուկը Ա. եւ Բ. փեղկերի ստորին եզրերի մասերում կոտրուած-կիսապոկուած:
ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹԻՒՆ
Աստուածաբանութիւն բարոյական, ըստ ուղղափառ վարդապետութեան Հայաստանեայցս եկեղեցւոյ. ի պէտս ձեռնադրելեաց:
– 1աբ Ներածութիւն – Հարցումն. Զի՞նչ է բարոյական աստուածաբանութիւնն: Պատասխանի. Բարոյական աստուածաբանութիւնն է ոճով իմն բացատրութիւն... իսկ երկրորդումն զպարտս առն քրիստոնէի:
Ա. 2ա-13բ Մասն առաջին: Յաղագս աստուածային օրինաց
ա. 2ա-4ա Հատուած առաջին: Յաղագս օրինացն Աստուծոյ եւ պահպանութեան
1. 2ա-3բ Գլուխ Ա. Յաղագս բարոյական օրինացն Աստուծոյ – Հարցումն. Զի՞նչ իցեն օրէնք: Պատասխանի. Աստուածային օրէնք... «Հնազանդիլ պարտ է Աստուծոյ առաւել, քան թէ մարդոյ» (Գործ., Ե. 29):
2. 4ա Գլուխ Բ. Յաղագս հիմնական սկզբանց քրիստոնէական վարուց – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ հիմնական սկիզբն... Պատասխանի. Հիմնական սկիզբն... զանցառութեան պատուիրանացն Աստուծոյ:
բ. 4բ-13բ Հատուած երկրորդ:Յաղագս պահպանութեան օրինացն Աստուծոյ
1. 4բ-7ա Գլուխ Ա. Յաղագս մարդկային ներգործութեանց առհասարակ –Հարցումն. Ի քանի՞ ազգս բաժանին մարդկային ներգործութիւնք: Պատասխանի. Որովհետեւ օրէնքն... որք ծաղր առնին զկրօնն սուրբ եւ զվարս բարիս:
2. 7բ-8բ Գլուխ Բ. Յաղագս ներգործութեանց, որք համաձայնք իցէն օրինացն Աստուծոյ, կամ յաղագս առաքինութեան – Հարցումն. Ի՞մ իմիք կարօտիցի... Պատասխանի. Աստուածային շնորհաց... եւ են երեքին սոքա՝ հաւատ, յոյս եւ սէր:
3. 8բ-11բ Գլուխ Գ. Յաղագս զանցառութեան զօրինօքն Աստուծոյ, կամ յաղագս մեղաց – Հարցումն. Զի՞նչ է մեղքն: Պատասխանի. Մեղքն է զանցառութիւն... ծածկել զոհիւք զախտաւորութիւն իւրեանց:
4. 11բ-2բ Գլուխ Դ. Յաղագս պատճառաց կամ աղբերաց մեղաց – Հարցումն. Զի՞նչ էր սկիզբն... Պատասխանի. Սկզբնապատճառ մեղաց... կարող է յաղթիլ ի փորձութենէ:
5. 13աբ Գլուխ Ե:Յաղագս դարձի մեղաւորաց – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ դարձ... Պատասխանի. Դարձ կոչի... իսպառ յուսահատելոյ յողորմութենէն Աստուծոյ:
Բ. 13բ-55ա Մասն երկրորդ: Յաղագս պարտուց քրիստոնէի
– 13բ Հարցումն. Զի՞նչ իցեն պարտք քրիտոնէի: Պատասխանի Պարտք առն... եւ ի պարտս առ ընկերն:
ա. 13բ-25ա Հատուած առաջին: Յաղագս պարտուց քրիստոնէից առ Աստուած
– 13բ-4ա Հարցումն. Ո՞յք իցեն պարտք քրիստոնէին առ Աստուած: Պատասխանի. Պարտք քրիստոնէին... չորրորդ՝ խորին խոնարհութեամբ եւ ջերմագին եռանդեամբ:
1. 14ա, 15բ-6ա Գլուխ Ա.Յաղագս հաւատոյ – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ հաւատն: Պատասխանի. Հաւատն է ըստ ասելոյ առաքելոյն... ուրացութիւն է կամաւորապէս կոտորումն ի ճշմարիտ հաւատոյ:
2. 16ա-7ա Գլուխ Բ. Յաղագս յուսոյ – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ յոյսն. Պատասխան. Յոյսն է աստուածաբանական... փոխանակ ապաւինելոյ ի նախախնամութիւնն յԱստուծոյ:
3. 17բ-9ա Գլուխ Գ. Յաղագս աղօթից – Հարցումն. Զի՞նչ իցեն աղօթքն: Պատասխանի.Աղօթքն է ջերմեռանդն... մարթէ եւ պարտ իսկ աղօթել եւ յամենայն տեղիս:
Ծնթ. Մէկը մատիտով ջնջել է՝ «եւ պարտ իսկ, յամենայն տեղիս» բառերը, ապա վերջում աւելացրել՝ «ի տան ի բաց»:
4. 19ա-20ա Գլուխ Դ.Յաղագս սիրոյ – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ սէրն: Պատասխանի. Սէրն Աստուծոյ... կամ հայցել զՀոգի Սուրբ (Գործ., Ը. 18):
5. 20ա-4ա Գլուխ Ե. Յաղագս աստուածպաշտութեան – Հարցումն. Ո՞յք իցեն գործք... Պատասխանի. Ոմանք ի գործոց... կամ առանց իսկ բնաւ պատճառի:
6. 24ա-5ա Գլուխ Զ. Յաղագս պարտուց մերոց առ սուրբսն Աստուծոյ – Հարցումն. Ունիցի՞մք ինչ պարտս... Պատասխանի. Ուսուցանէ մեզ... նմանող լինել վարուց նոցա եւ գնացիցն եւ նահատակութեանց:
բ. 25ա-35բ Հատուած եր[կ]րորդ: Յաղագս պարտուց մարդոյ առ անձն իւր
– 25աբ Հարցումն. Որպիսի՞ ինչ պարտս... Պատասխանի. Թէպէտ եւ ըստ բանի... եւ առ մարմին եւ առ արտաքին բարիս կամ առ ինչս:
1. 25բ-9ա ԳլուխԱ. Յաղագս հանրական պարտուց քրիստոնէի առ անձն իւր – Հարցումն. Կարեւո՞ր ինչ իցէ ինքնաճանաչութիւն: Պատասխանի. Ինքնաճանաչութիւնն կամ ճանաչումն... եւ զամենայն միջոցս հասանելոյ ի նպատակն:
2. 29ա-30ա ԳլուխԲ.Յաղագս պարտուց մերոց ի փոյթ խնամոց հոգւոյ – Հարցումն. Որպիսի՞ ինչ իցէ կարեւորութիւն խնամոց... Պատասխանի. Գլխաւոր փոյթ... անպատշաճ հանդէսք գեղարուեստից եւ գեղեցիկ դպրութեանց:
3. 30ա-3բ ԳլուխԳ. Յաղագս պարտուց խնամելոյ զմարմին – Հարցումն. Առ ի՞նչ կարգեալ իցէն... Պատասխանի. Երկրաւորս կեանք մարդոյ... զի պահեսցէ զմեզ ի սրբութեան:
4. 33բ-5բ Գլուխ Դ.Յաղագս պարտուց մերոց ի կիրառութեան արտաքին կամ երկրաւոր բարեաց – Հարցումն. Զի՞նչ իցեն երկրաւոր կամ արտաքին բարիք: Պատասխանի. Ի կարգի արտաքին... եթէ կամիցիմք հասանել փառաց նորա:
Գ. 35բ-43բ Հատուած երրորդ: Յաղագս պարտուց քրիստոնէին առ ընկերս
– 35բ-6ա Հարցումն. Զի՞նչ հաստատեալ իցեն... Պատասխանի. Թէպէտեւ ամենեքին մեք ստեղծեալ եմք... եւ թէ սիրով ընկերին նմանող լինիմք Աստուծոյ (Մտթ., Ե. 35):
1. 36ա-8բ Գլուխ Ա. – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ սէր... Պատասխանի. Եղբայրսիրութիւն է այնպիսի... այլեւ բանիւ կամ չարախօսութեամբ եւ զրպարտութեամբ:
2. 38բ-42ա Գլուխ Բ.Յաղագս պարտուց մերոց առ անձն ընկերին – Հարցումն. Որ՞ք իցեն առարկայք... Պատասխանի. Որովհետեւ քրիստոնէին պարտք են սիրել... վշտացուցանել զնոսա յանդիմանութեամբ եւ դժկամակութեամբ:
3. 42ա-3բ Գլուխ Գ. Յաղագս պարտուց մերոց առ ընկերն ի պատճառս արտաքին բարեաց նորա – Հարցումն. Ո՞րք իցեն արտաքին բարիք ընկերին: Պատասխանի. Պատիւ... զապօրինաւոր եղանակաւ անցեալն ի ձեռս մեր:
4. 43բ Պարտականութիւնք ինչ առ ընկերս ըստ պէս պէս յարաբերութեանց մերոց առ նոսա – Հարցումն. Զի՞նչ իցեն պարտք... Պատասխանի. Որովհետեւ ոմանք... իսկ հանրականքն են տէրութիւնն եւ եկեղեցի:
Դ. 44ա-8բ Անձնական յարաբերութիւնք
1. 44աբ Գլուխ Ա. Յաղագս բարեկամութեան – Հարցումն. Որպիսի՞ ինչ իցեն պարտք... Պատասխանի. Որովհետեւ ճշմարիտ... զգաղտնիս հաւատացեալս մեզ երբեմն ի բարեկամէն:
2. 44բ-6ա Գլուխ Բ. Յաղագս պարտուց քրիստոնէին յամուսնական վիճակի – Հարցումն. Ե՞րբ եւ առ ի՞նչ սահմանեալ իցէ... Պատասխանի. Ամուսնութիւնն սահմանեալ է... եւ զհաւատարմութիւն առ այրն նաեւ հետ մահու նորա:
3. 46ա-7բ Գլուխ Գ. Յաղագս յարաբերութեան ծնողաց եւ զաւակաց – Հարցումն. Որպիսի՞ ինչ իցեն... Պատասխանի. Հարք եւ մարք... թէպէտ եւ ծնողքն բազում թերութիւնս եւ յանցանս ունիցին:
4. 47բ-8բ Գլուխ Դ. Յաղագս յարաբերութեան տէրանց եւ ծառայից – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ իմանալ... Պատասխանի. Տէր կոչի նա... ոչ կորուսցեն զվարձս իւրեանց առաջի Աստուծոյ:
Ե. 49ա-55ա Առանձին յարաբերութիւնք ընկերական վիճակի
1. 49ա-52բ Գլուխ Ա. Յաղագս պարտուց քրիստոնէին ի քաղաքական ընկերութեան – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ քաղաքական... Պատասխանի. Քաղաքական ընկերութիւնն... դնել գլխաւորապէս զյոյս իւր եւ զակնկալութիւն:
2. 52բ-5ա Գլուխ Բ.Յաղագս պարտուց քրիստոնէին առ եկեղեցի եւ առ եկեղեցականս – Հարցումն. Զի՞նչ իցէ եկեղեցի... Պատասխանի. Եկեղեցի է ընկերակցութիւն... զոր պարտէաքն առնել՝ արարաք (Ղուկ., ԺԷ. 10):
Ծնթ. «Հարցումն» եւ «Պատասխանի» բառերը համառօտագրուած են՝ «Հ» եւ «Պ»:
ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ ԳՐՉՈՒԹԵԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԻ
Պհպ. Աա Աստուածաբանութիւն բարոյական՝ ի պէտս ձեռնադրելեաց. Գաբրիէլ եպիսկոպոսի Այվազեան:
ՆՇՈՒՄ՝ կազմի մէջքի պիտակին՝ «Գաբրիէլ եպիսկոպոս Այվազեան», Պհպ. Աա՝ «253, 2704», «ԺԹ., Մ[եսրոպ] եպ[իսկոպո]ս», 1ա՝ «54 թերթ», 55բ՝ «Յիսուն եւ չորս թերթ»:
2705
|
ՊԱԻՂԱՆԻԱ (Ա), ԿԱԶԱՐԻԱ (ՂՐԻՄ)(Բ), ԿԱՖԱ (Գ) |
ՊԺԷ. – 1368,ՌՃԹ. – 1660 |
ԳՐԻՉ՝ Առաքեալ աբեղայ (Ա. 219ա-332ա, 477ա-484բ), Ստեփանոս քահանայ (Բ. 195ա-218բ, 335ա-476ա, 485ա-7ա), Նիկողայոս [Մելանաւոր] (Գ. 2ա-193ա): ԾԱՂԿՈՂ՝ Նիկողայոս [Մելանաւոր], Ստեփանոս Նատերենց: ՍՏԱՑՈՂ՝ Յովհաննէս քահանայ (Բ), Առաքել քահանայ (գրի՞չը, Ա), Գրիգոր եպիսկոպոս (Գ):
ԹԵՐԹ՝ 488-1 (տե՛ս Պահպանակ). չգրուած՝ 194ա, 332բ, 333ա, 334ա, 483բ, 487բ, 487բ, 488աբ: ՊՐԱԿ՝ Ա-ԺԶx12 (Ա 11, ԺԶ 13)+Ի-ԽԵx12 (Ի 1, Լ 14, ԽԵ 16, թռիչք ԽԳ-ԽԵ): ՆԻՒԹ՝ մագաղաթ: ՄԵԾՈՒԹԻՒՆ՝ 29x20.5-21: ԳՐՈՒԹԻՒՆ՝ երկսիւն (22x14-5), թ. 195-218 (23x15), քառասիւն՝ թ. 485-6 (22.5x15.5): ԳԻՐ՝ բոլորգիր (նմուշ՝ 221ա, 196ա, 7ա): ՏՈՂ՝ 48 (թ. 1-29), 50 (թ. 30-193), 46 (թ. 195-218), 44 (թ. 219-487): ԿԱԶՄ՝ դրոշմազարդ շագանակագոյն կաշի՝ դռնակով, 3ական վարդեակահիմք գամերով եւ կապիչներով, փեղկերի արտաքին անկիւններում չորսական արծաթէ անկիւնազարդեր, միջուկը՝ տախտակ, աստառը՝ կապոյտ կտաւ. լուսանցակողերը՝ կարմիր: ՊԱՀՊԱՆԱԿ՝ ԱԲ, թ. 1+Գ՝ չգրուած սպիտակ թուղթ (Ա,Գ), մագաղաթ (Բ, թ. 1):
ՄԱՆՐԱՆԿԱՐՉՈՒԹԻՒՆ – Աստուած չորեքկերպեան աթոռին, Վեցօրեայ արարչագործութիւն (շրջանակներում՝ «Ողորմութեամբ Տեառն լի եղեւ երկիր, եւ բանիւ Տեառն երկինք հաստատեցան եւ հոգով բերանոյ նորա ամենայն զօրութիւնք նորայ»), Արարումն Ադամայ, Արարումն Եւայի, Մեղսագործութիւն, Վտարումն՝ 3բ, Օծումն Դաւթի, Զոհաբերութիւն ի կալսն, Սպանումն Գողիաթի, Յաղթանակած ձիաւոր Դաւիթ, ձիու ոտքերի տակ սպանուած թշնամին՝ 194բ: Աւետարանիչք (Մատթէոս, Մարկոս, Ղուկաս եւ Պօղոս, Յովհաննէս եւ Պրոխորոն)՝ 334բ: Երկնային Երուսաղէմ (Քրիստոս եւ Գառն Աստուծոյ ի վերայ չորեքկերպեան աթոռի եւ դասք հրեշտակաց)՝ 476բ: Գառն Աստուծոյ, Քառակերպ աթոռ՝ 483ա: Լս-յին. Մովսէս՝ 25բ, Խորան վկայութեան, որի տակ Մովսէս եւ Հայր Աստուա՞ծ՝ 40բ, Հայր Աստուած ի վերայ գահի, Մովսէս եւ Ահարոն՝ 50բ, Մովսէս պատգամների գալարը ձեռքին՝ 64ա, Խօսէ Աստուած ընդ Յեսուայ՝ որդի Նաւեայ՝ 75բ, Աննա ծնրադիր աղօթէ ի տաճարի՝ 93ա, Եղիա եւ Եղիսէ՝ 121ա, Ծնրադիր Սողոմոն աղօթէ առ Աստուած՝ 137բ, Եզրաս՝ 147ա, Եսթեր ծնրադիր աղօթէ՝ 159ա, Յուդիթ՝ 162բ, Ալեքսանդր Մակեդոնացի սրով սպանանէ զթագաւոր ոմն՝ 170բ, Դաւիթ՝ 198բ, Սողոմոն՝ 219ա, Ծնրադիր լուսապսակով թագակիր Հարսը դիմում է Քրիստոսին («Իջցէ եղբաւորդին իմ ի պարտէզ իւր եւ կերիցէ զպտուղ») եւ Քրիստոս վերեւից պատասխանէ («Մտի ի պարտէզ իմ քոյր իմ հարսն, կթեցի զմուռս»)՝ 231բ, Բժշկումն Յոբայ (Աստուած եւ սատանայ, Յոբ եւ կին իւր)՝ 239բ, Եսայի՝ 249ա, Ովսէէ՝ 267բ, Ամովս՝ 270ա, Միքիա՝ 272ա, Յովէլ՝ 273բ, Յովնան, Յովնան ի երախ կիտի՝ 274բ, Նաւում՝ 275ա, Ամբակում՝ 276ա, Սոփոնիա՝ 276բ, Անգէոս՝ 277բ, Զաքարիա՝ 278ա, Մաղաքիա՝ 281ա, Դանիէլ ի գուբ առիւծուց՝ 282բ, Երեմիա՝ 290բ, Եզեկիէլ՝ 314ա, Յակոբոս առաքեալ՝ 412ա, Պետրոս առաքեալ՝ 414ա, Յովհաննէս առաքեալ՝ 418ա, 477բ, Յուդա առաքեալ՝ 421ա, Պօղոս առաքեալ՝ 430ա, Պօղոս եւ Տիմոթէոս՝ 445բ, Պօղոս եւ Քրիստոս՝ 450բ: Կիսախորան՝ 4ա (վերեւում Քրիստոսը՝ գրկին 2 հրեշտակ, աջ կողմում Մարիամ, ձախում՝ Յովհաննէս Մկրտիչ, կիսախորանի մէջ Հոգեգալուստ), 25բ, 64ա, 335ա (կենտրոնում՝ շրջանակի մէջ, Քրիստոս), 350ա: Ճակատազարդ՝ 2ա, 39բ, 40բ, 50բ, 75բ, 83բ, 93ա, 103ա, 111բ, 121ա, 129բ, 147ա, 170բ, 198բ, 200բ, 203բ, 206ա, 208բ, 211բ, 214ա, 216բ, 231բ, 239բ, 249ա, 361բ, 379բ, 395ա, 411բ, 430ա, 477բ: Լուսանցազարդ՝ բուսական, թռչուն: Զարդագիր՝ թռչնագիր, մարդագիր, հանգուցագիր, կենդանագիր: Գոյներ կարմիր, կապոյտ, կանաչ, դեղին, նարնջի, վարդագոյն, շագանակագոյն ոսկի:
Տե՛ս Ա. Գէորգեան, Հայ մանրանկարիչներ, Մատենագիտութիւն. Թ-ԺԹ. դդ., Գահիրէ, 1998, էջ 601, 702:
ՎԻՃԱԿ՝բաւարար. ԺԷ. դ.-ումլրացուած (թ. 1-193, 334) եւկազմընորոգուած, մէջքիստորինմասը՝ԺԹ. դարում. կապիչներընոր՝Ի. դարի, մէջքիկաշինտեղ-տեղմաշուած, խոնաւութեանհետքերով, գրադաշտըմասամբգունափոխուած, թերթերիստորինլուսանցներըգործածութիւնիցգունափոխուած, լուսանցակողերըգունաթափուած. 194բ՝մանրանկարիգոյներըմասմաբթափուած:
ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹԻՒՆ
Ա. 1.Ծնունդք – Նխ. 2աբ: Գլ. 2բ-3ա: Գիրք 4ա-23բ:
2. Ելք –Նխ. 23բ-4ա: Գլ. 24ա-5բ: Գիրք 25բ-39բ:
3.Ղեւտական – Նխ. 39բ: Գլ. 39բ-40բ: Գիրք 40բ-9բ:
4.Թիւք – Նխ. 49բ: Գլ. 49բ-50բ: Գիրք 50բ-63ա:
Ծնթ. 50բ Գրչից ստ. լս.՝ «Ֆռանգ համարն է ի յայս գլուխս ԼԶ. (39)»:
5. Բ. Օրէնք – Նխ. 63ա: Գլ. 63ա-64ա: Գիրք 64ա-75ա:
Ծնթ. 64ա Գրչից ստ. լս.՝ «Ֆռանգ համարն է յայս գլուխս ԼԴ. (40)»:
6.Յեսու – Նխ. 75ա: Գլ. 75աբ: Գիրք 75բ-83ա:
7.Դատաւորք – Նխ. 83աբ: Գլ. 83բ: Գիրք 83բ-91ա:
8.Հռութ – Պատճառ գրոց 91ա: Գիրք 91ա-2ա:
9. Թագ. Ա. – Յառաջաբան նախակարգեալ Թագ. 92ա: Նխ. 92աբ: Գլ. 92բ-3ա: Գիրք 93ա-102բ:
Ծնթ. 93ա Գրչից ստ. լս.՝ «Յայս գլուխս ֆռանգ համարն ԼԱ. (31) է»:
10. Թագ. Բ. – Գլ. 102բ-3ա: Գիրք 103ա-11ա:
11. Թագ. Գ. – Գլ. 111աբ: Գիրք 111բ-20ա:
111բ Գրչից ստ. լս.՝ «Ֆռանգ համարն յայս գլուխս է ԻԲ. (22)»:
12. Թագ. Դ. – Գլ. 120աբ: Գիրք 121ա-9ա:
13. Մնաց. Ա. – Նխ. 129ա: Գլ. 129ա: Գիրք 129բ-37ա:
14. Մնաց. Բ. – Գլ. 137աբ: Գիրք 137բ-47ա:
15. Եզր Ա. – Նխ. 147ա: Գլ. 147ա: Գիրք 147ա-52ա:
16. Եզր Բ. – Հանգամանք գրոց երկրորդ Եզրի 152ա: Գիրք 152ա-5ա:
17. Նէեմի – Նխ. 155ա: Գլ. 155ա: Գիրք 155ա-9ա:
Ծնթ. 159ա Գրչից ստ. լս.՝ «Այստեղիս է սկիզբն ֆռանգին»:
18. Եսթեր – Նխ. 159ա: Գիրք 159ա-62բ:
19. Յուդիթ – Նխ. 162բ: Գիրք 162բ-7ա:
Ծնթ. 162բ Գրչից ստ. լս.՝ «Եւ աստ կու մոլորին Ի. (20) գլխնին ու առջնին հայերն ու ֆռանգնին, որ իսկ չեն միաբանիլ եւ մինչեւ յիննս ղորդ կու գան»:
20. Տովբիթ – Նխ. 167ա: Գիրք 167ա-9բ:
21. Մակաբ. Ա. – Նխ. 169բ: Գլ. 170աբ: Գիրք 170բ-80բ:
22. Մակաբ. Բ. – Նխ. 180բ-1ա: Գլ. 181աբ: Գիրք 181բ-9ա:
23. Մակաբ. Գ. – Նխ. 189աբ: Գլ. 189բ: Գիրք 189բ-93ա:
24. Սաղմոսք – Նխ. (Եպիփան) 195ա-6ա, Նխ. (Աթանաս Աղեքսանդրացի) 196աբ: Գլ. 196բ-8բ: Գիրք 198բ-218բ:
– 196ա Կանոն ցագութեան սաղմոսաց – Առաջին ժամն ՀԳ. (73) սաղմոս... ԺԲ. (12) ժամն ԾԶ. (56) սաղմոս:
25. Առակք – Գլ. 219ա: Գիրք 219ա-27բ:
26. Ժողովող – Նխ. 227բ: Գլ. 227բ-8բ: Գիրք 228բ-31ա:
27.Երգ երգոց – Նխ. 231աբ: Գիրք 231բ-3ա:
28. Իմաստութիւն – Նխ. 233ա: Գլ. 233աբ: Գիրք 233բ-8բ:
29. Յոբ – Նխ. 239ա: Նխ. (Աղիկառնացւոյ) 239աբ: Գիրք 239բ-48բ:
30. Եսայի – Նխ. 248բ: Գլ. 248բ-9ա: Մրգ. 249ա-66բ:
31. Ովսէէ – Նխ. 267ա: Գլ. 267ա: Մրգ. 267ա-9բ:
32. Ամովս – Գլ. 269բ-70ա: Մրգ. 270ա-1բ:
33. Միքիէ – Գլ. 271բ-2ա: Մրգ. 272ա-3ա:
34. Յովէլ – Գլ. 273աբ: Մրգ. 273բ-4ա:
35. Աբդիու – Գլ. 274ա: Մրգ. 274աբ:
36. Յովնան – Գլ. 274բ: Մրգ. 274բ-5ա:
37. Նաւում – Գլ. 275ա: Մրգ. 275ա-6ա:
38. Ամբակում – Գլ. 276ա: Մրգ. 276աբ:
39. Սոփոնիա – Գլ. 276բ: Մրգ. 276բ-7բ:
40. Անգէոս – Յռջբ. 277բ: Մրգ. 277բ-8ա:
41. Զաքարիա – Գլ. 278ա: Մրգ. 278ա-81ա:
42. Մաղաքիա – Գլ. 281ա: Մրգ. 281ա-2ա:
43. Դանիէլ – Նխ. 282ա: Գլ. 282աբ: Մրգ. 282բ-9բ:
Ծնթ. 282ա Գրչից ստ. լս.՝ «Զայս ֆռանգն ԺԳ. (13) համարն ունի»:
44. Երեմիա – Նխ. 289բ: Գլ. 289բ-90բ: Գիրք 290բ-309բ:
45. Բարուք – Թղթ. 309բ-11ա:
46. Ողբք Երեմիայ – Ողբք 311ա-2ա: Աղաւթք 312բ-3ա:
47. Եզեկիէլ – Նխ. 313ա: Գլ. 313ա-4ա: Մրգ. 314ա-32ա (ունի 332ա Խաւսեցաւ Աստուած ընդ Ադամայ Է. անգամ եւ ընդ Եւայի Գ. անգամ, ընդ Կայենի Դ... ընդ Զաքարիաս ԾԹ., ընդ Մաղաքիաս ԻԲ.):
48. Մատթէոս – Գլ. 333բ: Նխ. 333բ: Աւ. 335ա-49բ:
49 Մարկոս – Գլ. 349բ-50ա: Նխ. 350ա: Աւ. 350ա-60բ (360բ Յարուցեալ Յիսուս):
50. Ղուկաս – Գլ. 361ա: Նխ. 361բ: Աւ. 361բ-79ա:
51. Յովհաննէս – Գլ. 379աբ: Նխ. 379բ: Աւ. 379բ-92բ (392բ Իրք կնոջն շնացելոյ):
52. Գործք առաքելոց – Յռջբ. («Որք») 392բ-3բ: Դիր 393բ: Գլ. 393բ-4բ: Ընթրց. ԺԲ. 394բ-5ա: Գիրք 395ա-411բ:
53. Թուղթ Յակովբայ – Նխ. 411բ-2ա: Գլ. 412ա: Թուղթ 412ա-4ա:
54. Թուղթ Պետրոսի Ա. – Նխ. 414ա: Գլ. 414ա: Թուղթ 414ա-6ա:
55. Թուղթ. Պետրոսի Բ. – Նխ. 416ա: Գլ. 416աբ: Թուղթ 416բ-7բ:
56. Թուղթ Յովհաննու Ա. – Նխ. 417բ-8ա: Գլ. 418ա: Թուղթ 418ա-20ա:
57. Թուղթ Յովհաննու Բ. – Նխ. 420ա: Գլ. 420ա: Թուղթ 420ա:
58. Թուղթ Յովհաննու Գ. – Նխ. 420աբ: Գլ. 420բ: Թուղթ 420բ:
59. Թուղթ Յուդայ – Նխ. 420բ-1ա: Գլ. 421ա: Թուղթ 421աբ:
60. Աղերս Եւթաղի – 421բ-2ա:
61. Թուղթք Պօղոսի – Յռջբ. 422ա-4բ: Վկյբ. Պաւղոսի առաքելոյն 424բ: Բովանդ. ընթրց. եւ վկյբ. 424բ-9բ:
– Ունի 422ա Գրչից՝ «Վեց հարեւր եւ վաթսուն թունի նշանքն այս է, որ ճշմարտի, նախ զվերնագիրն տուն համարել, որ ասէ ի Հռովմայեցւոց թղթին, ի Կորնթացւոց թղթին եւ որ ի կարգին... Ընթեռնլոյն սահմանն այս է: Զոր ի Հռովմայեցւոց թղթին՝ ի վեցերորդ համարին կարգեալ է եւ եդեալ եւ է յԱրարածոց առաջին վկայութիւն: Զնոյն եւ ի Գաղատացւոյց թղթին ի յառաջին համարին կրկնաբանեալ է եւ եդեալ եւ է յԱրարածոց իններորդ վկայութիւն»:
62. Առ Հռոմայեցիս – Գլ. 429բ: Նխ. 429բ-30ա: Թուղթ 430ա-7բ:
63. Առ Կորնթացիս Ա. – Գլ. 437բ: Նխ. 437բ-8ա: Թուղթ 438ա-45ա: